Het boek 125 jaar auto in Nederland. De vertrouwde auto op retour bestaat uit twee delen.
Het eerste deel van het boek gaat over de opkomst van de auto in ons land van 1 in 1895 tot ruim 8 miljoen nu. Dit deel behandelt de transities van een samenleving waarin het paard in het vervoer werd gebruikt, naar een samenleving waarin gebruik werd gemaakt van de stoomtrein en stoomtram, naar de samenleving waarin de auto het belangrijkste vervoermiddel werd. Bij elke overgang ontstonden nieuwe referentiekaders. Mensen konden over steeds grotere afstanden, sneller en met meer tegelijk reizen. Maar bovenal werd het reizen steeds goedkoper. De komst van de auto leidde tot een zeer sterke groei in de mobiliteit. Het boek behandelt factoren die de sterke groei van het autobezit en autogebruik hebben beïnvloed. Maar met de sterke toename van de automobiliteit, ontstond er ook discussie over de wenselijkheid daarvan. Het boek behandelt de discussie over de toenemende automobiliteit in de afgelopen 50 jaar en waarom de politiek in al die jaren er niet in slaagde een vorm van kilometerbeprijzing in te voeren. Het laat zien hoe en waarom onze huidige samenleving afhankelijk is geworden van het gebruik van de auto en de rol van de politiek daarin. De hoofdstukken die dit behandelen, hebben overlap met hoofdstukken uit het boek De autoproblematiek in Nederland.
Het tweede deel van het boek gaat over de kwetsbare afhankelijk van de auto. Aanvankelijk vreesde men dat olieschaarste het gebruik van de auto zou bedreigen toen van 2000 tot en met 2012 de olieprijs tot ongekende hoogte steeg. Maar deze dreiging verdween, waarna de klimaatproblematiek steeds nadrukkelijker op de voorgrond trad. Als antwoord op deze bedreigingen werden als eerste biobrandstoffen op de markt gebracht. Het boek behandelt de geschiedenis van de toepassing van biobrandstoffen, discussies over de voor- en nadelen daarvan en in welke mate biobrandstoffen een oplossing kunnen bieden. In een volgend hoofdstuk wordt de herintroductie van de elektrische auto behandelt. Daarbij wordt ingegaan op de redenen waarom de elektrische auto tussen 1900 en 1914 geen succes werd en waarom deze factoren tot op heden een rol spelen. De voor- en nadelen van de elektrische auto worden besproken, net als de vraag waarom de Europese automobielindustrie zo laat met elektrische auto’s op de markt kwam.
Als laatste wordt in het boek het beleid van de Nederlandse overheid vanaf de jaren tachtig behandelt. Het laat zien hoe de overheid duurzame automobiliteit wilde bereiken en welke politieke standpunten daarbij werden ingenomen. Van 2009 tot en met 2020 kostte dit beleid ruim 11 miljard euro. Uiteindelijk leidde een zeer geringe vermindering van de CO2-uitstoot door het autoverkeer op (1,6 procent). Het boek behandelt waarom eerst zuinige auto’s fiscaal werden ontzien, gevolgd door de plug-in hybride auto’s en later de elektrische auto’s. Het boek geeft een verklaring voor dit geringe resultaat.
In het boek kan men lezen dat de aanname dat op termijn alle conventionele auto’s te zullen worden vervangen door elektrische (of waterstof) een te simpele voorstelling van zaken geeft. De vraag die gesteld moet worden is of de huidige transitie in het verkeer en vervoer, net als bij de twee voorgaande transities in het verkeer en vervoer, zal leidden tot vervanging of tot verandering, waarbij nieuwe referentiekaders zullen ontstaan.
Trouw, 1 oktober 2021:
In zijn boek “beschrijft hij – gul strooiend met wetenswaardigheden – de opkomst van de auto in ons land, en kijkt hij vooruit. Dat laatste doet hij op een manier die de lezer goed wakker schudt. Het is een blik vooruit die radicaal ingaat tegen de gangbare opvattingen in de auto-industrie, bij de automobilist, bij de overheid. Bij iedereen eigenlijk.”
Fehac, 1 oktober 2021:
“Van der Vinne besteedt ruim aandacht aan de energietransities in het verleden en de toekomst. Daarnaast gaat hij in op het overheidsbeleid en de politieke keuzes door de tijd. Een uitermate boeiend boek.”
Het Parool, 6 oktober 2021:
“We maken de denkfout dat de transitie van fossiel naar elektrisch hetzelfde is als destijds de omschakeling van stroom naar benzine.”
Auto Review, Bavo Galama, 11-2021:
125 jaar geleden deed de auto zijn intrede in ons land. “Reden voor mobiliteitshistoricus dr. Vincent van der Vinne om een lijvig boek te schrijven over hoe de auto ons land en ons leven heeft veranderd in 125 jaar tijd.”
Nieuwsbrief sectie Auto’s van de RAI Vereniging, 12 november 2021:
“Het boek werpt een blik op het verleden en verduidelijkt daarmee huidige processen en ontwikkelingen in het autobezit en autogebruik.”
De Leesclub van Alles, 22 november 2021:
“Het zijn dergelijke verrassende feiten die dit boek zo aardig maken omdat het ons gevestigde beeld corrigeert.”
RAI Verenging, nieuwsbrief Go Mobility, 22 november 2021
“Historicus Vincent van der Vinne beschrijft uitgebreid het beleid van de overheid sinds de jaren tachtig om het autoverkeer te verduurzamen.”