Jonge sportwagens zijn gewild bij liefhebbers, verzamelaars en investeerders. Velen hebben de verwachting dat bijzondere sportwagens van zeg tien jaar oud met verloop van tijd in waarde zullen stijgen. Men neemt daarbij de oudere sportwagens als voorbeeld. Toch is het geen uitgemaakte zaak dat de jonge sportwagens op lange termijn sterk in waarde zullen vermeerderen. Wat zijn de kansen voor een nu tien jaar oude of nieuwe bijzondere sportwagen, om over dertig jaar een kostbare klassieker te zijn?
2000 BWW Z8, geveild door Bonhams in februari 2018 voor € 212.759,-
Toen vanaf de jaren tachtig de prijzen van klassieke auto’s stegen, werd het lonend om dertig jaar oude auto’s die in mindere staat verkeerden professioneel te laten restaureren. Plaatwerk kon worden hersteld, interieurs vernieuwd of zelfs complete carrosserieën werden vanaf toen gereconstrueerd. Het maakte in zekere zin niet uit in welke staat de auto verkeerde. Of de auto in een schuur had gestaan, buiten in het veld aan zijn lot was overgelaten, in de brand had gestaan of zelfs in de grond werd teruggevonden. Professionele restaurateurs konden en kunnen elk wrak of incompleet chassis veranderen in een prachtig ogende rijdende auto. Tal van auto’s, waarvan op een zeker moment alleen nog restanten waren overgebleven, getuigen van de vakbekwaamheid van de restaurateurs.
De reden waarom auto’s volledig gerestaureerd en zelfs gereconstrueerd kunnen worden, komt omdat de oude auto’s redelijk eenvoudig geconstrueerd zijn. Plaatwerkers kunnen een geheel nieuwe carrosserie maken, omdat deze uit staal of aluminium is opgebouwd. De stoelen bevatten een metalen frame, vulling en een bekleding van stof of leer. Deze kunnen door stoffeerders worden nagemaakt. De mechanische klokken van in het dashboard zijn vaak uit catalogi te bestellen. Iedere vakman kan deze in het dashboard plaatsen. Bijna alle auto onderdelen kunnen worden gemaakt, tot en met complete motoren toe.
1957 Ferrari 410 Superamerica geveild door RM Sotheby’s in januari 2012 voor £ 1.174.000. Van deze auto was alleen het chassis overgebleven, de rest werd opnieuw gemaakt. Foto RM Sotheby’s/Darin Schnabel.
De onderdelen van sportwagens uit de jaren zestig of zeventig zijn niet meer te vergelijken met de onderdelen die in moderne auto’s worden toegepast. Een paar, eerder aangehaalde onderdelen worden genoemd: In carrosserieën worden steeds meer kunststoffen toegepast. Sommige carrosserieën bestaan helemaal uit delen gemaakt van carbon fiber and Kevlar. Ook in de stoelen worden kunststoffen toegepast. Maar daarnaast zijn de stoelen ook elektrisch verstelbaar en kunnen worden verwarmd. Zodoende zijn ze voorzien van tal van elektronische onderdelen. De ouderwetse klokken zijn verdwenen. In en achter de dashboards worden elektronische componenten toegepast. En ook in de aansturing van de motor, de versnellingsbak, het cardan, en de wielophanging worden tal van elektronische componenten toegevoegd.
De toepassing van zoveel kunststoffen en elektronica heeft op langere termijn zo zijn nadelen. Kunststoffen kunnen op den duur verharden, waardoor ze kwetsbaar worden voor beschadigingen of bros worden. Te verwachten is dat veel kunststof onderdelen leverbaar blijven of met bijvoorbeeld drie-d printen kunnen worden nagemaakt.
Met de toegepaste elektronica ligt dat iets anders. Moderne auto’s zijn een complexe verzameling van elektronische systemen, gekoppeld door een data-netwerk. Temperatuurwisselingen, vocht en trillingen kunnen op termijn storingen veroorzaken. Dat kan ook door het oxideren van contacten. En een bug in een computer of een breuk in een verbinding, kan op volstrekt andere plaatsen tot rare verrassingen leiden. Een paar maanden oude auto’s kunnen al moeilijk te verhelpen elektronische storingen vertonen. Het is aannemelijk dat dergelijke problemen later zeker in dertig jaar oude auto’s zullen voorkomen. Want te weinig spanning op de accu tijdens een periode van stalling, kan al allerlei storingen en defecten veroorzaken.
Storingen kunnen worden opgelost en systemen geüpdatet. Maar of over twintig jaar alles aan een dan dertig tot veertig jaar oude sportwagens kan worden gerepareerd is een vraag. Het ingebouwde navigatiesysteem en bluetoof systeem zullen wellicht niet meer te updaten zijn. En zullen de kosten van het vervangen van elektronische componenten financieel acceptabel zijn? Vast staat dat het veel kostbaarder zal zijn om een in slechte staat verkerende exclusieve sportwagen uit 2005 volledig te restaureren, dan de restauratie van in slechte staat verkerende een Ferrari uit de jaren zestig of zeventig. Nu al kan het te kostbaar zijn om bijvoorbeeld een Bugatti Veyron te repareren. Kostbare moderne sportwagens, kunnen, hoewel uitwendig mooi, eindigen als een nutteloos decoratief stuk omdat het te kostbaar is om de elektronica te herstellen.
Het voordeel van moderne auto’s boven de auto’s van voor 1990 is dat de eerste veel minder snel in conditie achteruit gaan. Twintig jaar oude (sport) auto’s verkeren vaak technisch nog in goede staat en zijn bijvoorbeeld veel minder roestgevoelig dan de auto’s van voor 1990. Dit zal geldt zeker voor de auto’s die na het jaar 2005 zijn gemaakt. Maar de lange levensduur van de hedendaagse auto’s heeft ook een nadeel. Er dient zich een ander probleem aan: verwacht beleid ter aanpak van de CO2-uitstoot.
In sommige West-Europese landen bestond in 1990 circa 10 procent van het wagenpark uit auto’s ouder dan tien jaar. Al tien jaar geleden bestond in deze landen circa de helft van het wagenpark uit auto’s van tien jaar en ouder. In tal van sectoren zijn al jaren maatregelen van kracht om de CO2-uitstoot ten opzichte van 1990 te verminderen. Maar omdat het aantal auto’s steeds verder is toegenomen, is het moeilijk om een substantiële vermindering in de CO2-uitstoot van het wegverkeer te realiseren. De automobielindustrie wordt nu gedwongen auto’s te maken met minder CO2-uitstoot. Maar al zouden er vanaf heden alleen maar elektrische auto’s worden verkocht – zelfs Porsche levert een elektrische sportwagen, de Tayman – dan gaat het bestaande wagenpark te lang mee om bijvoorbeeld in 2030 een sterke reductie in de CO2-uitstoot van het wegverkeer te halen. Omdat auto’s lang mee gaan, mag er verwacht worden dat in 2030 een groot deel van het wagenpark nog altijd op benzine of diesel zal rijden. Daarom is te verwachten dat in de toekomst andere maatregelen zullen worden genomen om het gebruik van deze (oudere) auto’s rijdend op benzine en diesel tegen te gaan. Beleid gericht op de vele ‘gewone’ auto’s voor dagelijks gebruik, zal ook gevolgen hebben voor exclusieve auto’s. (Moderne Aston Martin’s, Ferrari’s en Lamborghini’s stoten circa 4 tot 5 maal meer CO2 uit dan een Volkswagen Golf.)
2003 Aston Martin V12 Vanquish geveild door Bonhams in december 2018.
De toepassing van milieuzone’s kan daarbij als voorbeeld dienen. Omdat oudere auto’s meer vervuilend zijn dan nieuwe, werden in tal van Europese steden milieuzone’s ingevoerd. Daardoor mogen bepaalde auto’s niet deze binnensteden in. Dit geldt soms al voor nog geen tien jaar oude auto’s rijdend op diesel. Deze maatregelen werden genomen om de schadelijke gevolgen van het autoverkeer voor de gezondheid van inwoners van binnensteden te beperken. Het is te verwachten dat er ter wille van het klimaat eveneens ingrijpende maatregelen zullen worden genomen om de CO2-uitstoot van het autoverkeer te beperken. Veranderingen en de acceptatie daarvan kunnen snel plaatsvinden, zoals het beleid ten aanzien van het roken eerder heeft laten zien. Velen zullen het zich nog herinneren dat het heel gewoon was om in een restaurant of op het kantoor te roken. Daar wordt nu wel anders over gedacht.
Exclusieve sportwagens uit de jaren vijftig tot en met tachtig zijn vaak sterk in waarde gestegen. Wie een recente of moderne sportwagen aanschaft met de bedoeling deze de komende tien tot vijftien jaar te bewaren en daarbij verwacht dat de prijs flink zal stijgen, moet rekening houden met twee kanttekeningen: De grote hoeveelheid toegepaste elektronica in auto’s van na het jaar 2000 vormt een risico op storingen. En beleid ten aanzien van beperking op de CO2-uitstoot vormt een risico op het gebruik van deze auto’s. Beide factoren kunnen invloed hebben op de kosten en de gebruiksmogelijkheden. Daardoor kunnen deze factoren ook invloed hebben op de toekomstige waardeontwikkeling van deze auto’s.
Originele versie op 11 april 2019 geplaatst op de site van JBR Capital:
2011 Porsche 997 GT2 RS, auctioned by Bonhams in September 2017 for £ 208,700. Photo Bonhams